رشد باکتریها در استخرها نه تنها کیفیت آب را کاهش میدهد، بلکه میتواند به خطرات جدی برای سلامتی کاربران منجر شود. استخرها به دلیل محیط گرم و مرطوب خود، مکان ایدهآلی برای رشد انواع باکتریها و میکروارگانیسمها محسوب میشوند. بنابراین، کنترل و کاهش رشد این میکروارگانیسمها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در ادامه، به بررسی روشهای مؤثر و کاربردی برای کنترل رشد باکتریها در استخرها پرداخته و نکات اصلی برای حفظ ایمنی و بهداشت آب استخر را ارائه خواهیم کرد.
چرا باید رشد باکتریها کنترل شود؟
رشد کنترلنشده باکتریها در استخر میتواند مشکلات زیر را ایجاد کند:
- عفونتهای پوستی و قارچی: تماس مستقیم با آب آلوده ممکن است باعث عفونتهای قارچی و پوستی شود.
- مشکلات تنفسی: بوی بد آب و بخارات ناشی از تجزیه مواد آلی ممکن است بر دستگاه تنفسی اثر منفی بگذارد.
- التهاب چشم و گوش: ورود باکتریها و آلودگیها به چشم و گوش میتواند باعث عفونت و التهاب شود.
- ظاهر نامناسب استخر: آب کدر و تشکیل جلبکهای سبز و سیاه باعث ظاهری ناخوشایند و کاهش کیفیت آب میشود.
برای جلوگیری از بروز این مشکلات، اجرای برنامهای منظم و مؤثر برای تصفیه و ضدعفونی آب ضروری است.
روشهای مؤثر برای کنترل رشد باکتریها در استخر
در ادامه به بررسی بهترین روشها برای کنترل رشد باکتری در استخر میپردازیم:
استفاده از کلر برای ضدعفونی آب استخر
کلر یکی از متداولترین و مؤثرترین مواد شیمیایی برای ضدعفونی آب استخر است. این ماده با از بین بردن باکتریها و جلبکها به شفافیت و بهداشت آب کمک میکند.
قرص کلر
قرص کلر به دلیل آزادسازی تدریجی کلر، یکی از روشهای محبوب ضدعفونی به شمار میرود.
مزایا:
- آزادسازی آهسته و کنترلشده
- کاهش نیاز به نظارت مداوم
- مقرونبهصرفه
نحوه استفاده از قرص کلر:
- قرص کلر را داخل شناور مخصوص یا اسکیمِر قرار دهید.
- قرصها بهتدریج در آب حل میشوند و کلر آزاد میکنند.
- میزان کلر آزاد را بهطور هفتگی بررسی کنید و در محدوده ۱ تا ۳ ppm نگه دارید.
پودر کلر (گرانول کلر)
پودر کلر به دلیل عملکرد سریع، برای زمانهایی مناسب است که نیاز به ضدعفونی فوری آب وجود دارد.
مزایا:
- عملکرد سریع و مؤثر
- مناسب برای شوک کلر
- کنترل دقیقتر مقدار کلر
نحوه استفاده از پودر کلر:
- مقدار مشخصی از پودر کلر را متناسب با حجم آب اندازهگیری کنید.
- پودر را بهطور یکنواخت روی سطح آب بریزید.
- اجازه دهید سیستم تصفیه کلر را در سراسر استخر پخش کند.

استفاده از ضد جلبک برای جلوگیری از رشد جلبکها
جلبکها میتوانند در مدت کوتاهی سطح و کف استخر را بپوشانند. استفاده از ضد جلبک آب مانع از رشد و تکثیر جلبکها میشود.
مزایای استفاده از ضد جلبک:
- جلوگیری از تشکیل جلبکهای سبز، زرد و سیاه
- حفظ شفافیت و تمیزی آب
- کاهش بار میکروبی آب
نحوه استفاده از ضد جلبک:
- مقدار مشخصی از ضد جلبک را مطابق دستورالعمل محصول محاسبه کنید.
- ضد جلبک را بهطور یکنواخت در آب پخش کنید.
- هر دو هفته یکبار استفاده از ضد جلبک را تکرار کنید.
نکته: ضد جلبکهای بدون کف گزینه بهتری برای استخرهای شنا هستند، زیرا از ایجاد کف در سطح آب جلوگیری میکنند.
استفاده از سیستم فیلتراسیون مناسب
سیستمهای فیلتراسیون، ذرات معلق و آلودگیهای موجود در آب را حذف میکنند و در نتیجه به کاهش رشد باکتریها کمک میکنند.
انواع فیلترها:
- فیلترهای شنی: مناسب برای استخرهای بزرگ و عمومی
- فیلترهای کارتریجی: مناسب برای استخرهای خانگی کوچک
- فیلترهای دیاتومه (DE): بالاترین قدرت تصفیه را دارند و حتی ذرات بسیار ریز (تا ۵ میکرون) را حذف میکنند.
نکته: فیلترها باید بهطور مرتب شستشو و تمیز شوند تا عملکرد بهینه خود را حفظ کنند.
سیستمهای ضدعفونی UV
سیستمهای UV با استفاده از نور ماوراءبنفش، DNA باکتریها و میکروارگانیسمها را تخریب کرده و از تکثیر آنها جلوگیری میکنند.
مزایای ضدعفونی UV:
- بدون ایجاد بو و مزه
- مناسب برای افرادی که به کلر حساسیت دارند
- کاهش استفاده از مواد شیمیایی
نکته: سیستم UV بهتنهایی کافی نیست و باید در کنار کلر یا ضد جلبک استفاده شود.
تعادل شیمیایی آب استخر
کنترل تعادل شیمیایی آب برای حفظ شفافیت و جلوگیری از رشد باکتریها ضروری است.
پارامترهای مهم شیمیایی آب:
- pH مناسب: بین ۷.۲ تا ۷.۶
- کلر آزاد: بین ۱ تا ۳ ppm
- قلیائیت کل: بین ۸۰ تا ۱۲۰ ppm
- سختی کلسیم: بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ ppm
ابزارهای کنترل شیمی آب:
- نوار تست آب
- کیتهای شیمیایی مخصوص
شستشوی منظم کف و دیوارههای استخر
باکتریها و جلبکها ممکن است به کف و دیوارههای استخر بچسبند. شستشوی منظم با استفاده از برس و جاروبرقی استخری به جلوگیری از رشد این عوامل کمک میکند.
مراحل نظافت استخر:
- از برس مخصوص برای تمیز کردن دیوارهها استفاده کنید.
- از جاروبرقی استخری برای نظافت کف استخر کمک بگیرید.
- آب را از طریق سیستم تصفیه به گردش درآورید.
استفاده از روکش استخر
پوشاندن استخر در زمانهایی که استفاده نمیشود، از ورود آلودگیها، برگ درختان و گردوغبار جلوگیری میکند. این کار میتواند در کاهش بار میکروبی و جلبکی آب تأثیر زیادی داشته باشد.
مزایای روکش استخر:
- کاهش ورود مواد آلی به آب
- جلوگیری از تبخیر آب و مواد شیمیایی
- کاهش هزینههای تصفیه و نظافت

نکات تکمیلی برای حفظ بهداشت استخر
تعویض بخشی از آب استخر: حتی با استفاده از مواد شیمیایی و سیستم تصفیه، تعویض دورهای بخشی از آب استخر ضروری است.
دوش گرفتن قبل از ورود به استخر: شناگران باید قبل از ورود به استخر دوش بگیرند تا از ورود مواد آلی مانند تعریق و کرمهای ضد آفتاب جلوگیری شود.
بازرسی دورهای تجهیزات استخر: سیستمهای تصفیه و پمپاژ آب باید بهطور مرتب بررسی و نگهداری شوند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود.
جمعبندی
کنترل رشد باکتریها و جلبکها در استخر به مجموعهای از اقدامات پیشگیرانه و استفاده از روشهای مناسب ضدعفونی نیاز دارد. استفاده از کلر (قرص و پودر کلر)، ضد جلبک، سیستمهای فیلتراسیون و UV، تعادل شیمیایی آب و نظافت منظم استخر، از مهمترین راهکارها برای حفظ بهداشت آب استخر هستند. با اجرای این روشها، میتوان استخری تمیز، شفاف و بهداشتی برای شناگران فراهم کرد.
بیشتر بخوانید:




